Fidye Virüsü Nedir?

Fidye virüsü (ransomware) nedir? sorusu herkesin günümüzde sıklıkla sorguladığı dijital bir siber saldırı türüdür. Fidye virüsü olarak bilinen ransomware internet dünyasının en tehlikeli siber saldırılarından biridir. Çünkü, fidye virüsü sanal dünyada gezinirken elinizde bulunan tüm verileri alarak her türlü amaçları için kullanabilecekleri verileri barındırır. Dolayısıyla bugünkü yazımızda fidye virüsü nedir, ne işe yarar, zararları nelerdir ve nasıl kaldırılır başlıklı konularını ele alacağız.

Fidye virüsü 2000li yıllarda baskın olarak ortaya çıkmasıyla birlikte teknoloji kullanıcılarının korkulu hali oldu. Virüsün diğer virüslerden daha büyük zararlar verebilme olasılığı hem kişisel hem de firma kullanıcılarını olumsuz etkilemektedir. Virüs hakkında genel bir bilginin olmamasıysa fidye virüsü nedir, fidye virüsü temizleme gibi seçeneklerin araştırılmasına sebep oluyor.

Fidye Virüsü (Ransomware) Nedir? 

Aslında fidye virüsünün çalışma mantığını anlamak bu virüsün adlandırılma sebebini net bir şekilde ortaya çıkarmaktadır. Fidye virüsü, kötü yazılımcılar tarafından bilgisayar, telefon ya da giyilebilir teknolojik aletlere bulaştırılan kötü yazılımlar bulunuyor. Bu yazılımlar sonucunda kişisel araçların tamamı ya da belirli dosyaların kullanımı şifreleniyor. Yazılımcı, virüsü ortadan kaldırabilmek amacıyla kişilerden bir miktar fidye talebinde bulunuyor.

Ransomware Virüsü Korunma Yöntemleri

Virüslerin teknolojik aletlerin ortaya çıkmasıyla birlikte kötü yazılımcılar tarafından sistemlere erişebilmek ve olumsuz etki yaratmak amacıyla üretildiği bilinmektedir. Her virüsün bulaştığı alete göre yarattığı etki değişmektedir. Fidye virüs, bir diğer adıyla Ransomware virüs, diğer virüslerden farklılaşmaktadır. Yarattığı etkiler sadece bilgi kaybıyla sınırlı olmadığı gibi maddi zararları da oldukça büyüktür.

• Fidye virüsü ya da yazılımı, bilgisayarınızı kilitleyebilen, verilerinizi şifreleyebilen bir tür kötü amaçlı yazılımdır. Bu yazılım cihazları ele geçirdikten sonra saldırganlar, verilerdeki şifrenin kaldırılması için fidye talep ediyor. Birçok yöntemle bulaşabilen fidye yazılımı en çok oltalama e-postalarıyla kurbanlarını avlıyor.

Virüsün bulaştığı bilgisayarlarda bir tür gasp ya da tehdit ile para teklifinde bulunan virüs sahipleri tarafından temel amaç, sizin cihazınıza saldırı yaparak önemli verilerinize tekrar ulaşmanız için diskte depo edilen tüm verileri şifrelerler. Bu şekilde fidye talebi görüntülenen ekranda ödeyeceğiniz tutarlar karşısında geri dosyalara erişim hakkı tanıyacağını iddia ederler.

Fidye virüsü nasıl ortaya çıkar?

• Kötü amaçlı yazılım, birkaç farklı yoldan cihazlara bulaşabilir. Ardından, tüm işletim sistemini ya da dosyaları tek tek şifreler. Cihaz üzerindeki verilere erişimin sağlanaması ve dosyaların şifreli hale gelmesi, fidye yazılımının bulaştığını gösterir. Sonrasında ise kurbandan şifreleri kaldırmak için fidye istenir. Kullanıcılara, şifre çözme anahtarını alabilmeleri için nasıl ödeme yapabilecekleri gösterilir. İstenen fidyenin maliyeti birkaç yüz dolardan binlerce dolara hatta milyonlara kadar çıkabilir.

Cihazımda (mobil veya dizüstü – masaüstü) fidye virüsü olup olmadığını nasıl anlayabilirim?

• Cihazınızda fidye virüsü olup olmadığını anlamanın en basit yöntemlerinden biri veri kullanımında ani artışlardır. Birdenbire açılan pop-up reklamlar, bildirimler veya istenmeyen sistem uyarıları alıyorsanız bu da bir virüs tehdidi olduğunu gösterebilir. Özellikle Android cihazlarda veya jailbreak yapılmış iPhone’larda ve iPad’lerde istenmeyen uygulamalar görülmesi de bir fidye virüsünün habercisi olabilir.

Fidye virüsünü nasıl karantinaya alabilirim?

• Karantina, bir bilgisayardaki virüslü dosyaları izole etmek için virüsten ve kötü amaçlı yazılımdan koruma amaçlı kullanılan bir tekniktir. Fidye virüsünü karantinaya almanın bir yolu belirli bir antivirüs programı kullanmaktır. Bu yazılım tarafından tanımlanan dosyalar, virüsler ve solucanlar ile virüs bulaşmış sistem dosyalarını içerebilir.DAHA FAZLA S.S.S.

Bireyler için fidye virüsüne karşı önerileriniz nelerdir?

• Güvenmediğiniz uzantılara tıklamamaya özen gösterin. Güvenilmeyen bir kaynaktan kişisel bilgi isteyen bir arama veya e-posta alırsanız, cevap vermeyin. Cihazınızdaki uygulamaları ve işletim sisteminizi her zaman güncel tutun. Herkese açık Wi-Fi ağlarında VPN kullanmaya özen gösterin.

Kurumsal firmalar için fidye virüsüne karşı önerileriniz nelerdir?

• Çalışanlarınızı siber güvenlik ve fidye virüsüne karşı korunmayla ilgili eğitin. Güvenli uygulamalar ve yanıtlar, uyarı işaretleri hakkında çalışan eğitimiyle eşleştirilmiş güçlü bir güvenlik programı, fidye virüsüne karşı korunmanıza yardımcı olur. Tüm verileriniz için bir veri yedekleme ve kurtarma planı oluşturun. Özellikle hassas verilerinize olası bir fidye yazılımı saldırısı durumunda erişebilmek için verileri ayrı bir cihazda çevrim dışı olarak saklayın.

Fidye Virüsü Nasıl Bulaşır?

Sadece fidye virüs değil diğer virüslerinde bulaşma yöntemi aslında benzerdir. Kullanıcı kişilerin virüs bulaşma yollarını bilmemesi ve dikkatsiz kullanım neticesinde bilgisayarlarına virüsün bulaştığı görülmektedir. Fidye yani ransomware virüsü ilk olarak kişilerin e-mail yoluyla karşılaşabileceği bir türdür. Bilinmeyen ya da güvenilir marka adlarıyla yollanan virüslerin ek kısmında gelen dosyaların indirilmesiyle virüs kolaylıkla bilgisayara sızabilir.

İkinci bir bulaşma yöntemi ise sahte siteler olmaktadır. Normal sitelerin birebir aynısı olarak kopyalanan bu sitelere girilip işlem yapıldığı takdirde kötü yazılımcıların bilgisayarınıza sızması çok kolaylaşır. Truva atı misali bilgisayarınızda siz gündelik işlemlerinizi yaparken arkadan dosyaları çoktan şifrelemeye başlamıştır. Kısa sürede fidye virüs yazılımına dair ödeme yapmanız gerektiği notuyla karşılaşabilirsiniz.

Fidye virüsünü kim hazırlar? Hedef kitleleri kimlerdir?

• Saldırganlar, herkesi hedef alabilir. Güvenlik zafiyetinin daha çok olduğu KOBİ’leri ve çok sayıda dosya paylaşımı yapan üniversiteleri hedef alabilir. Verilerini kurtarmak için fidyeyi ödeme olasılığı daha fazla olabilecek bazı kuruluşlar da hedeftir. Örneğin devlet kurumları, tıbbı tesisler ve hassas verilere sahip olan kuruluşlar bu tür bir saldırı haberini sessiz tutmak için ödeme yapmaya daha istekli olabilir.

Virüslerin bulaşması ile ilgili günümüzde pek çok yöntem bulunmaktadır. Bunlardan en çok bilineni ise email yöntemi ile gönderilen eklerde bulunan virüslerdir. Hiç fark edemeyeceğiniz nitelikte isimlerle beraber inandırıcı şekilde sizi kandırmak isteyen kişi ya da firmalar, bu virüsü ek dosyalarıyla saklarlar. Eposta içerisinde bulunan eki açtığınızda ise virüs bilgisayara, işletim sisteminizde dosya erişim engelli sağlayacak şekilde bulaşmış oluyor.

Günümüz şartlarında faydalanacağınız birbirinden farklı ücretsiz antivirüs programları bulunmaktadır. Bitdefender programıyla beraber fidye virüslerinden kendinizi koruyabilir, benzer şekilde ücretli fidye yazılımlarından sizi koruyacak virüs programlarını da karşılaştırarak sizlere en uygun programı bulabilirsiniz.

Fidye yazılımının diğer adı da ransomware olarak bilinir. Ransomware, mağdur olan kişinin bilgisayarında şifreleme yolu ile bilgisayarı, içindeki verileri kilitleyerek uzun uğraşlar içerisinde açamamanıza neden olur. Bu virüsten cihazlarınızı korumak için Bitdefender antivirüs programını deneyimleyebilirsiniz.

Her yazılımdan bilgisayarınızı korumak ve genel bir çözüm bulmak mümkündür. Bu konuda da doğru güvenlik yazılımı için tercih edilebilir olan fidye yazılımlarına karşı Bitdefender Internet Security programı bilgisayarlarınızı tehdit etmek isteyen davetsiz misafirlere karşı oldukça güvenlik açıkları kapatacak nitelikte yardımcı olur.

Son olarak flaş bellekler yani USB kullanımı fidye virüsü yayılımı için uygun ortamı sunar. Özellikle ikinci el, kullanılmış bir USB kullanmanız bilgisayar ve tabletleriniz için ciddi bir risk taşımaktadır. Kapalı ve sıfır kullanışmış flaş bellekler tercih etmeniz virüsten korunmak için yöntemler arasında sayılabilmektedir.

Fidye Virüsü Yapımı: Fidye Virüs Türleri Nelerdir?

Her ne kadar adını en geniş 2000li yıllar itibari ile duyursa da fidye virüs biraz daha geçmişe dayanmaktadır. Ortaya çıktığı ilk andan itibaren genel hedefi fidye almak olduğundan bu kategori altında toplandığı bilinir. Fakat ufak bir inceleme yaptığınızda birden fazla fidye virüs çeşitleri ile karşılaşabilirsiniz. Çeşitleri arasında:

• Reveton,
• CyrptoLocker,
• TorrentLocker,
• CyrptoWall,
• Fusob en bilinenleri arasındadır.

Bilgisayarınızda fark ettiğiniz andan itibaren kısa sürede fidye virüsünden dosya kurtarma işlemlerini araştırarak hareket etmeniz gerekiyor.

Fidye virüsü olarak bilinen şantaj yazılımlar, son yıllarda bilgisayar, mobil telefonlar, tabletler başta olmak üzere pek çok cihazlar üzerinde kurulu yazılımlara bulaşan virüs türüdür. Bu virüs türü, bilişim sistemleri ile birlikte dosyalara erişim iznini kapatarak kullanıcılardan fidye talep eden, zararlı yazılım olarak bilinir.

Online ortamlarda hiç bilinmeyen herhangi bir dosyanın indirilmesi halinde ortaya çıkabilecek risk taşıyan fidye virüsü bugün birbirinden farklı nedenlerden dolayı bilgisayarınıza bulaşabilir. Şifreleme türleriyle beraber fidye virüsler, önemli dosyalarınıza erişim iznini engelleyerek erişim sorununu ortaya koyar. Bu durum karşısında ise virüsü üreten kişi ya da firmaların sizlerden belli bir meblağ karşılığında virüsün dosya erişimlerine getirdiği engeli kaldıracaklarını iddia ederler.

Ransomware Virüsü Temizleme Mümkün mü?

Her gün saatlerce kullanılan ve hatta işletmelerin çoğu zaman çok kritik bilgilerini içeren bilgisayarlara virüsün bulaşması elbette istenen bir durum değildir. Ancak bir şekilde bilgisayarınızda dosyalamalar ve özellikle ‘fidye ödeme’ ile alakalı bildiri alıyorsanız harekete geçmeniz gerekiyor. Kötü yazılımcının fidye virüsü yönlendirmesine göre fidye virüs çözümü araştırabilirsiniz. Her ne kadar çok gelişmiş kodlar olmasa da bu virüsten en azından korunmak mümkündür. Çözümleri de yazılımcıya göre bulunmaktadır.

• Fidye virüsünü temizlemek için öncelikle internet bağlantınızı kesmelisiniz. Hem sanal hem de fiziksel tüm bağlantıları kaldırmanız gerekiyor. Kullandığınız güvenlik yazılımınızla bir virüs taraması da yapılmalı. Tehlikeli dosya bulunursa, bu dosyaları silebilir veya karantinaya alabilirsiniz. Aynı zamanda cihazınıza verilerinizi şifreleyen bir fidye yazılımı bulaştığında, verilere yeniden erişim sağlayabilmek için uygun bir şifre çözme aracından faydalanabilirsiniz. Tüm tehditlerden kurtulduktan sonra eğer varsa en son aldığınız yedeklemenizi geri yükleyin.

Fidye Virüsünden Nasıl Kurtulabilirim? Fidye Virüsü Çözümü 2022

Fidye virüsü çözümü için en güvenilir yöntem öncelikle bir virüs koruma sistemi sahibi olmaktır. Bitdefender gibi güvenilir ve virüsleri kısa sürede saptayan programlar gerek bilgisayarınızı gerekse telefonunuzu koruyacaktır. Virüsün bulaşma olasılıklarını en aza indirmeniz çözümlerin en sağlıklı ve başında gelen adımları arasında bulunmaktadır. Dosyalar dahil bilgisayarın temel işlemlerini kontrol ettirmeye dikkat etmelisiniz.

Eğer bilgisayarınıza bulaşmış bir virüs bulunuyorsa ve temel bilgisayar işlemlerine erişebiliyorsanız virüs programını çalıştırmayı deneyin. Eğer izin verilmiyorsa ve kısıtlı dosyalar sadece şifrelendiyse özellikle bilgisayar yazılımınızın bulunduğu şirketle irtibat haline geçin. Sizlere verilen yönergeleri takip ederek fidye virüs koruması sağlayabilirsiniz. Her ihtimale karşı dosyalarınızı bulut sistemine yedeklemeniz de ciddi anlamda kurtarıcı olacaktır.

Fidyeyi Ödersem Virüsten Kurtulur muyum?

Kullanıcıların en son çare fidyeyi ödeyerek virüsten kurtulma olasılıkları bulunuyor. Ancak bu aşamada dikkatli olmak da fayda var. Ödemeler çeşitli kripto paraları, emtialar üzerinden gerçekleşiyor. Ancak ödeme yaptığınız anda fidye virüs sayesinde oluşturulmuş şifrelerin ortadan kaldırılacağına dair bir garanti yoktur. Fidye virüsü ile ilgili daha detaylı bilgi almak isterseniz Fidye Virüsü Nedir ve Fidye virüsü nasıl kaldırılır? başlıklı içeriğimize göz atabilirsiniz.

Her bireysel ve kurumsal bir kullanıcının fidye virüsü ile karşılaşma riski bulunmaktadır. Bu sebeple, fidye virüsü ile karşılaşmadan önce önlemini almak mümkündür. Sizler de bu imkandan yararlanmak için şimdi bireysel ücretsiz antivirüs yazılımları veya kurumsal antivirüs yazılımlarını ücretsiz bir şekilde deneyimleyin ve fidye virüsünden korunmak için ilk adımı atın!